رستاخیز خوشبختی | مروری بر کتاب شادی در آسمان
خوشبختی، این آهوی گریزپا اگر بخواهد بماند و پشت ماندنش قید همیشه بگذارد باید از موانع بسیاری عبور کند. تازه بعد از آن باید ببیند آنجا که او را میجویند معنا و قدرش را میدانند یا نه. اگر اهالی تصور درستی از خوشبختی نداشته باشند او در آنجا ابدی نخواهد شد. او پرتوقعتر از این حرفهاست و میلی به اتلاف وقت ندارد و زمانی که قرار باشد با ابدیت همنشین شود تمام اهالی را مجبور میکند تا شاهد رستاخیزش باشند. وظیفهی رستاخیز هم واضح است. اگر به ما وعده داده شده است که رستاخیز جسمانی را تجربه خواهیم کرد و از پی آن روز حساب مقابلمان خواهد بود همگی به خاطر آن است که مفهوم اعمالمان را به معنای واقعی درک کنیم. با توجه به غفلت و حتی غرضورزی گروهی از انسانها حالا مفاهیم هم به رستاخیز نیازمندند. “شادی در آسمان” هم ماجرای یک رستاخیز است که هم بُعد جسمانی دارد و هم فرصتی در اختیار مفاهیمی چون خوشبختی میگذارد تا خود را به ابدیت گره بزنند. با مرور کتاب شادی در آسمان همراه چیکتاب باشید.
فهرست مطالب
شارل فردینان رامو
رامو این سرشناسترین نویسندهی ادبیات فرانسهزبان سوئیس که فقط ۶۸ سال عمر کرد امروزه به عنوان نویسندهای مدرن شناخته میشود که ساختار رمان را تجدید کرده است. از آثار او میتوان به دهکدهی کوچک، آلین، ژان لوک ستمدیده، بهار بزرگ ، شادی در آسمان و چندین اثر دیگر اشاره کرد که جای بسیاری از آنها در بازار کتب ترجمهی ما خالیست. او با استانداردهای زیبایی شناختی بالا و تعهدش به ارزشها و آرمانهای انسانی شناخته میشود. همچنین استعداد وافری در توصیف زندگی و رسوم سرزمین زادگاهش داشت و از همین رو بخش عمدهای از آثارش را به این امر اختصاص داده است. رامو با اینکه نویسندهی کمتحرکی بود و بیشتر عمرش را در زادگاهش گذراند اما طبع رؤیائی و خیال انگیز و ذهن سرشار از الهامات ادبی و هنر توصیف اش شرایط را برای او فراهم کردند تا بدون وقفه آثار اخلاقی خود را در فضای روستایی به رشتهی تحریر درآورد.
او معتقد بود که هنر صرفا واقعیت موجود را منعکس نمیکند بلکه با ساختن دنیای خود واقعیت جدیدی را خلق میکند به همین دلیل همیشه به دنبال بیان حقایق جهان از طریق ادبیات بود. مجموعهی خصائص او و به طور ویژه علاقهاش به تاثیرات مسائل مذهبی در زندگی انسان مدرن در شادی در آسمان خود را به نمایش گذاشتهاند. اعتقادات او به عنوان یک مسیحی کاتولیک در جای جای این اثر محسوس است و در یک کلام میتوان آن را ملهم از کتاب مقدس دانست.
ماجرای شادی در آسمان از چه قرار است؟
کتاب با این جمله آغاز میشود “آنگاه آنان که فراخوانده شده بودند، از گور برخاستند.”
این یک جمله خود میتواند آیینهی تمام نمای داستان باشد اما برای توضیح بیشتر؛ اهالی یک روستا در ناحیهی وو سوئیس که در دامنهی کوههای آلپ قرار دارد از قبرهاشان بر میخیزند. به آنان در ازای درستکاریشان فرصتی دوباره برای زندگی در کنار عزیزانشان داده شده است آن هم در جهانی که ظلم و جنایت و حسادت و تمامی خوی و خصلتهای بد همگی از ریشه برچیده شدهاند. آنان اینبار باید در نبود تاریکی، نور را پیدا کنند. باید دید سرانجام اهالی این بهشت کوچک در غیاب تیرگیها چه خواهد بود و اصلا به درک متقابل با ابدیت خواهند رسید؟
داستانی برای به پایان نرسیدن
شادی در آسمان ماجرایی خلاقانه و شبیه چند تابلوی نقاشی است. صحنهها با رنگ روغن روی بوم نقش بستهاند و پشت سر هم در مقابل نگاه مخاطب چیده شدهاند. به عبارتی این داستان فاقد تعلیق است و تلاشی نمیکند تا با فرم مخاطب را متقاعد کند که همراهش شود. این موضوع ممکن است برای مخاطبان حرفهای رمان که به دنبال اوج و فرود در داستان هستند کمی حوصله سر بر باشد و سبب دلزدگی شود اما رامو سطح زیبایی و محتوا را آنقدر در این داستان بالا گرفته است که میتوان حداقل در یک کتاب چشم روی جذابیتهای فرمی داستان بست و دل به لطافتش داد چرا که تجربهای دلنشین است.
دیگر امتیازات “شادی در آسمان”
- مترجم این اثر جناب آقای پیروز سیار هستند که زحمت ترجمهی مجموعهی چهار جلدی عهد عتیق و عهد جدید ( با همکاری دو نشر نی و هرمس منتشر شدهاند) و چندین کتاب دیگر مرتبط با کتب مقدس را کشیدهاند که محسنات آنها برای کسانی که پیگیر موضوعات مرتبط با ادیان هستند پوشیده نیست. از آنجایی که شادی در آسمان هم ملهم از کتاب مقدس است و توسط یک شخصیت کاردان و آشنا با کتب مقدس ترجمه شده است میتوان اعتماد داشت که جانب امانت چه از لحاظ لحن و چه محتوا در آن رعایت شده است.
- کریستین بوبن که خود استاد شاعرانگی در نثر بود دربارهی این کتاب گفت: یک نگاه به جلد این کتاب کافی است تا روشنایی یابید. حضور آن احسانی روا شده در حق شماست. نمیدانم طرح جلدی که بوبن در آن روزگار با آن مواجه شد چقدر زیبا بود که این نقل از او باقی مانده اما در همین نسخهی ترجمه شده به فارسی توسط نشر فرهنگ نو هم طرح جلد نقاشی خیالانگیزی است که خود ترغیبکنندهی بسیاری در خرید این کتاب بوده است.
- کم حجم بودن کتاب در این روزگار کم لطفی به کتابخوانی امتیاز مثبت محسوب میشود و شما در فقط ۱۲۶ صفحه داستانی گیرا میخوانید که یک ساعت از شما وقت میگیرد اما مضمون آن تا همیشه گوشهی ذهنتان اتراق خواهد کرد.
در نهایت اینکه…
خواندن این کتاب را به علاقهمندان ادبیات کهن و متون مقدس همچنین کسانی که به هیچ عنوان تصویری از بهشت ندارند توصیه میکنم. هرچند توصیفات دقیق نیست و حتی انطباق صد درصدی با روایات اسلامی ندارد اما برای نزدیک شدن تصاویر ذهنی تا حد خوبی توانسته عمل کند.