در زمانی که همه کشورهای دنیا مجبور به اتصال به یکی از دو قطب قدرت بودند، در روزگار سلطه آمریکا بر ایران، وقتی که جمع کثیری از علما و مردم اصلا اعتقاد و امیدی به تغییر و تحولی جدی و اساسی نداشتند، کسی پیدا شد که با مبارزه‌اش را با سخنرانی و قلم و کاغذ شروع کرد و تا آخر هم با همین شیوه جلو رفت و توانست قلوب مردم را همراه کند. سید روح الله از کجا و چگونه به این مرحله رسید؟ زندگی چنین کسی را باید لحظه به لحظه کنکاش کرد تا به جواب این سوال رسید. پس دستمان را در دستان هدایت الله بهبودی بگذاریم که ما را در الف لام خمینی اش برای این کاوش و کنکاش به خوبی هدایت کرده است. برای آشنایی بیشتر با الف لام خمینی ادامه این مطلب را از چی کتاب بخوانید.
فهرست مطالب
دور کتاب الف لام خمینی در یک دقیقه
الف لام خمینی چه می‌گوید؟
یکی از اشتباهات در بیان زندگی بزرگان عرصه‌های مختلف، فقط بیان دستاوردها و موفقیت‌های اوست. درحالیکه اگر سیر رسیدن آن شخص به موفقیت‌هایش و سختی‌های مسیر و نحوه مواجهه با مشکلات و مسائل در راهش بیان شود، مخاطب بیشتر می‌تواند خودش را به او نزدیک کند و حتی گاهی همذات پنداری‌هایی نیز رخ می‌دهد. مجموع این مسائل است که یک فرد را تبدیل به الگو می‌کند. بهبودی نیز تلاش کرده تا در الف لام خمینی، زندگینامه امام خمینی را از به دنیا آمدنش در سال ۱۲۸۱ تا پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن سال ۱۳۵۷ روایت کند.
بهبودی در ابتدای الف لام خمینی به بررسی تبار و خاندان امام پرداخته است و همزمان با روایت دوران کودکی و سال‌های ابتدایی زندگانی سید روح‌الله، شرایط کلی جامعه آن روز ایران را نیز بیان کرده است. او تلاش بسیاری کرده که در بیان این سیر ۷۶ ساله، به ابعاد مختلف زندگی امام و گاه نزدیکان اثرگذار و مرتبط با ایشان بپردازد.
در کتاب الف لام خمینی موارد زیر به خوبی بیان شده است:
روابط خانوادگی امام، سال‌های تحصیل ایشان، ورود به حوزه علمیه قم، ازدواج‌شان با بانو قدس ایران، ارتباط و گاه اختلاف نظر با علما و روحانیون مانند آیات عظام حائری، بروجردی، مدرس، کاشانی، مرعشی نجفی، گلپایگانی، شریعتمداری و… در زمان‌های مختلف چه پیش از مبارزات چه حین آن، آغاز سخنرانی‌ها و اقدامات در مخالفت با شاه، زندانی شدن‌ها و تبعید‌ها، بیان اهداف قیام، نحوه ارتباطات و سازماندهی تشکیلاتی ایشان در رساندن مطالب چه زمان حضور در قم چه سال‌های تبعید به کل مردم ایران و جهان، توجه ویژه ایشان به مردم مخصوصا قشر مستضعف، شجاعت خاص امام در عمل به موقع و بسیاری دیگر از موارد مرتبط با زندگی، اندیشه‌ها و حرکت امام به خوبی بیان شده است.
کامل‌ترین زندگینامه امام خمینی (ره)
به جرات می‌توان گفت الف لام خمینی که در سال ۱۳۹۶ منتشر شده، کامل‌ترین و دقیق‌ترین زندگینامه چاپ شده از امام خمینی تا به اکنون است. حجم عظیم منابع استفاده شده برای نگارش این اثر، نشان‌دهنده دقت بالای نویسنده است. او از پرونده ۴۲ جلدی امام در ساواک تا خاطرات هرکسی که به نوعی با امام ارتباط داشته و دیگر اسناد رسمی و ثبت شده، استفاده کرده است. از نزدیک‌ترین افراد مانند همسر و فرزندان و یاران نزدیک ایشان تا کسانی که شاید تنها چند دیدار کوتاه با امام داشته و آن‌را ثبت کرده‌اند، در این کتاب مطالبی آمده است.
در صفحات پایانی الف لام خمینی، با یک فهرست منابع مواجه نیستیم بلکه به جای آن، در هر صفحه و برای هر نقلی که ذکر شده، منبع آن در پاورقی به صورت کامل آمده است. این کار هم مخاطب عمومی کتاب را نسبت به درستی اثر مطئمن می‌کند هم برای کسی که به دنبال پژوهشی بیشتر در مورد افراد یا وقایع ذکر شده در کتاب است، امکان شناخت منابع مورد نظرش را فراهم کرده است.
از دیگر نکات بسیار ارزشمند الف لام خمینی، استفاده از جملات خود امام در لابه‌لای روایت‌ها و مطالب است که در کنار موارد ذکر شده در بالا، هم ارزش کتاب و هم سندیت تاریخی آن را بالاتر برده است. کتاب ۱۱۰۰ صفحه است و با این حجم بالا، بهبودی در بخش‌هایی مجبور به ذکر کلی برخی وقایع یا بیان قسمتی از صحبت‌های امام و دیگران شده است چراکه اگر می‌خواست همه را تمام و کمال بیاورد، قطعا تعداد صفحات کتاب چندین برابر می‌شد.
سید روح الله
بهبودی نهایت تلاش خودش را کرده است تا امام خمینی را بر اساس اسناد و جملات خود امام و دیگران روایت کند و نظر شخصی‌اش را داخل کتاب نکند. از حق نگذریم این اتفاق به خوبی رخ داده است و به شخصه حین خواندن الف لام خمینی، بیشتر مواجهه‌ام با خود امام خمینی بود تا با تحلیلی از یک شخص سوم.
اولین باری که امام به صورت مکتوب حرف از قیام آن هم نه فقط علیه ظلم و گروهی خاص که قیام برای خدا به جای قیام برای نفس جهت می‌زند، در سال ۱۳۲۳ است که در دفتر یابود آقای وزیری، مطلب مفصلی را در این مورد نوشت. این مطلب از معدود مطالب گفته یا نوشته شده از امام است که تقریبا کامل در این کتاب آمده و بهبودی در ذیل آن اینگونه می‌گوید:
“روحانیون و همه حق‌جویان و وطن‌خواهان را مورد خطاب قرار داد و آنان را دعوت کرد تا سعادت دو جهان را در اقدام به آیه یاد شده ( قُلْ إِنَّمَا أَعِظُکُمْ بِوَاحِدَهٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى- بگو: شما را تنها به یک چیز اندرز می‌دهم، و آن اینکه: دو نفر دو نفر یا یک نفر یک نفر برای خدا قیام کنید (سوره سبا آیه ۴۹)) ببینند و نیز هشدار داد اگر “قیام اصلاحی” خود را آغاز نکنند، باید منتظر چیرگی “هرزه گردان شهوت‌ران” در جامعه باشند.”
هرچه جلوتر می‌رویم، این توجه ویژه به کار برای خدا در لحظه به لحظه زندگی امام دیده می‌شود و ایشان چه در بعد فردی و خانوادگی چه اجتماعی خود و در هر زمان از مبارزات و سخنرانی‌ها و اعلامیه‌هایشان این مسئله را هم به صورت نظری و هم در عمل خود بروز داده‌اند. سید روح‌الله همه اتفاقات و دستاوردها را از خدا و همیاری مردم می‌دید…
این کتاب را چه کسانی بخوانند؟
چه دوست‌دار انقلاب باشید چه زاویه‌دار و مخالف با آن، اگر کمی منصفانه فکر کنیم، به عظمت کار سید روح الله موسوی خمینی پی می‌بریم. بلند کردن صدای مخالفت آن هم از زاویه دید الهی و دینی در آن روزگار و به سرانجام رساندنش، نشان‌دهنده بزرگی این شخصیت است.
به همین دلیل می‌توان الف لام خمینی را به همه اقشار توصیه کرد. در صورت موافقت و همراهی با امام و انقلاب، برای دفاع بهتر از آن و رشد و ترویج هرچه بیشترش باید این کتاب را خواند تا بتوان درست حرکت کرد و برای دفاع، حرکتی خارج از چارچوبش انجام نداد. بدون شناخت درست امام خمینی و اندیشه‌ها و عملکردش، نمی‌توان درست و کامل برای انقلاب کار کرد.
اگر کسی مخالف امام خمینی و انقلاب اسلامی هم هست، باز باید این کتاب را بخواند تا در این شلوغی و ادغام اخبار درست و غلط، اصلا ببیند با چه کسی و چه اندیشه‌ای دارد مخالفت می‌کند و آیا این مخالفت حق است؟ و ممکن است ببیند اگر خودش هم زمان امام بود، از شیفتگانش می‌شد!
حتی کسانی که دنبال راه‌های موفقیت از دل کتاب‌های پرتیراژ موفقیت و رشد فردی امروز بازار هستند، باید این کتاب را بخوانند تا بتوانند رشد و موفقیت را از زاویه دید جدیدی ببینند.
